Những Lý Do Khiến Công Trình Xuống Cấp Và Cách Xử Lý

BSA Design & Build Firm
3 ngày trước
5 phút đọc

Nguyên nhân xuống cấp công trình không chỉ đến từ tuổi thọ vật liệu mà còn liên quan đến quy trình thi công xây dựng, thiết kế kiến trúc, điều kiện môi trường và cách vận hành. Khi hiểu rõ cơ chế xuống cấp, bạn sẽ có hướng xử lý chính xác và hạn chế chi phí sửa chữa về sau.

Những dự án cần phải cải tạo nhanh hơn dự kiến phần lớn xuất phát từ lỗi trong thi công ban đầu hoặc thiếu giải pháp chống thấm, chống nứt. Khi các vấn đề không được phát hiện sớm, công trình thường giảm tuổi thọ nhanh và tốn kém trong quá trình sửa chữa.

Các dấu hiệu công trình đang xuống cấp

Tường bị nứt hoặc bong sơn cho thấy công trình chịu tác động giãn nở hoặc ảnh hưởng từ độ ẩm cao.
Sàn nhà võng hoặc lún nhẹ xuất hiện khi kết cấu không được xử lý đúng tiêu chuẩn, đặc biệt ở nhà phố cũ.
Trần bị thấm hoặc ố vàng là dấu hiệu rõ của hệ thống chống thấm kém hoặc mái ngói, mái bê tông bị hở.
Hệ thống điện – nước hoạt động không ổn định thường khiến người dùng gặp rủi ro trong sinh hoạt và làm tăng chi phí vận hành.

Vì sao công trình xuống cấp nhanh hơn dự kiến?

1. Thi công xây dựng không đúng kỹ thuật

Nền móng yếu: Nếu đất không được khảo sát kỹ, độ sâu móng không đạt tiêu chuẩn hoặc không có lớp gia cố phù hợp, công trình dễ bị lún và nứt sau vài năm sử dụng.
Vật liệu kém chất lượng: Vật liệu xây dựng không đúng tiêu chuẩn có thể làm giảm tuổi thọ công trình từ 20–40%. Gạch rỗng, thép không đạt chuẩn hoặc bê tông pha sai tỷ lệ đều làm tăng nguy cơ xuống cấp. Đội ngũ BSA luôn ưu tiên các vật liệu có chứng nhận chất lượng nhằm bảo đảm độ bền theo thời gian.
Thiếu kiểm soát trong giai đoạn hoàn thiện: Khâu hoàn thiện yêu cầu sự tỉ mỉ cao vì ảnh hưởng trực tiếp đến độ ổn định của sơn tường, hệ thống chống thấm và kỹ thuật. Nếu thợ làm không theo đúng quy trình, công trình dễ bị ẩm, nứt và bong tróc chỉ sau vài tháng sử dụng.

2. Thiếu giải pháp chống thấm

Chống thấm kém là nguyên nhân hàng đầu gây công trình xuống cấp, đặc biệt tại khu vực phòng tắm, ban công, sân thượng và những vị trí có tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng và nước. Khi độ ẩm vượt quá 70%, kết cấu thép bên trong có thể bị ăn mòn, gây giảm tuổi thọ nghiêm trọng.

3. Thiết kế kiến trúc không phù hợp công năng thực tế

Thiết kế kiến trúc thiếu tính toán hệ thống thoát nước, thông gió hoặc hướng nắng có thể gây ẩm, nóng và giảm độ bền vật liệu. Nhiều nhà ở và công trình kinh doanh bị xuống cấp sớm do thiếu không gian thoáng khí, khiến hơi ẩm tích tụ và phát triển nấm mốc. Điều này ảnh hưởng cả kết cấu và sức khỏe người sử dụng.

4. Không bảo trì công trình định kỳ

Công trình nào cũng cần bảo trì. Tuy nhiên, nhiều chủ đầu tư thường bỏ qua việc này. Hệ thống điện – nước, máy bơm, điều hòa, mái che và sơn tường đều cần được kiểm tra định kỳ theo chu kỳ 6–12 tháng.

Khi bảo trì công trình đúng cách, bạn có thể kéo dài tuổi thọ công trình thêm 5–10 năm. Đây là yếu tố quan trọng mà BSA luôn đưa vào kế hoạch vận hành sau bàn giao.

5. Tác động môi trường và khí hậu

Khí hậu nóng ẩm của Việt Nam làm tăng tốc độ lão hóa của vật liệu. Sự thay đổi nhiệt độ liên tục khiến tường giãn nở, gây nứt chân chim. Với những công trình gần biển, muối mặn trong không khí có thể gây ăn mòn và làm giảm độ bền của thép kết cấu.

Khi phân tích hiện trạng công trình, đội ngũ BSA luôn đánh giá yếu tố môi trường để đề xuất giải pháp bền vững và phù hợp vùng khí hậu.

Cách xử lý hiệu quả khi công trình xuống cấp

1. Đánh giá hiện trạng công trình trước khi sửa chữa

Bạn cần xác định mức độ xuống cấp, phạm vi hư hỏng và nguyên nhân gốc rễ như: kết cấu, chống thấm, hệ thống kỹ thuật và thẩm mỹ. Khi liệt kê chi tiết, bạn sẽ biết chính xác hạng mục nào phải xử lý trước để tiết kiệm chi phí và rút ngắn thời gian thi công.

2. Xử lý nứt tường và sàn lún

Vết nứt nhỏ chỉ ảnh hưởng bề mặt, nhưng vết nứt chạy dài hoặc xuất hiện tại vị trí chịu lực cần được kiểm tra kỹ. Giải pháp có thể bao gồm bơm keo Epoxy, gia cố thép hoặc xử lý lại lớp hoàn thiện. Đối với sàn lún, bạn cần đánh giá khả năng chịu tải và thực hiện biện pháp nâng nền, gia cố dầm hoặc làm lại sàn tùy theo mức độ hư hỏng.

3. Khắc phục thấm dột

Áp dụng quy trình 4 bước: xác định nguồn thấm, cắt bỏ lớp hư hỏng, chống thấm bằng vật liệu chuyên dụng và hoàn thiện lại bề mặt. Vị trí thấm phổ biến nhất là nhà vệ sinh, mái và tường giáp ranh. Khi xử lý triệt để, công trình sẽ hạn chế nguy cơ ẩm mốc và kéo dài tuổi thọ từ 5–10 năm.

4. Nâng cấp hệ thống điện – nước và hạ tầng kỹ thuật

Hệ thống kỹ thuật cũ dễ gây rò rỉ, quá tải và mất an toàn. Bạn nên thay thế dây dẫn, ống nước và thiết bị bảo vệ khi phát hiện dấu hiệu bất thường. Với công trình kinh doanh, việc nâng cấp hệ thống kỹ thuật còn giúp tăng hiệu quả vận hành.

5. Lập kế hoạch bảo trì sau cải tạo

Sau khi hoàn thiện, bạn cần duy trì lịch bảo trì định kỳ để công trình luôn ổn định. Những hạng mục cần kiểm tra thường xuyên gồm mái, chống thấm, hệ thống kỹ thuật và bề mặt sơn. Việc bảo trì đúng cách giúp tối ưu chi phí dài hạn.

Giải Pháp BSA Design & Build Firm

BSA với kinh nghiệm thi công xây dựng lâu năm, cam kết không chỉ cung cấp giải pháp thiết kế kiến trúc bền vững mà còn Tư vấn chiến lược bảo trì hiệu quả. Quy trình khảo sát thực tế, phân tích rõ ràng giúp chủ đầu tư tiết kiệm thời gian và tránh phát sinh chi phí không cần thiết.

Mục tiêu của BSA là bảo vệ công trình của chủ đầu tư khỏi những rủi ro kỹ thuật, đảm bảo chất lượng và tuổi thọ công trình bền bỉ theo thời gian.